بسم الله الرحمن الرحیم

ویدیوهای نجوم و خداشناسی

(پرسمان علوم طبیعی در قرآن)

 پرسمان علوم طبیعی در قرآن (ماده تاریک و انرژی تاریک چیست؟)

 در صورت مشکل در مشاهده اینجا را کلیک کنید...

دکتر سید حسین امیدیانی، عضو پیوسته انجمن فیزیک و نجوم ایران و هیئت علمی دانشگاه:

ماده تاریک و انرژی تاریک از چه ماهیتی برخوردار هستند؟ آیا قرآن کریم به ماده تاریک و انرژی تاریک اشارتی دارد؟ علت نامگذاری انرژی تاریک یا ماده تاریک از حیث تاریک بودن به چه خاطر است؟

خلاصه: بیشتر جرم عالم به ماده ی تاریک برمی گردد و مهم ترین انرژی ای که در عالم است، انرژی تاریک است که دانشمندان با آزمایش های مختلف به وجودش پی برده اند ولی از ماهیت آن ها هیچ گونه اطلاعی ندارند. ما در داخل ماده تاریک غوطه ور هستیم و در همین لحظه، ماده ی تاریک دارد از بدن ما عبور می کند ولی به هیچ وجه حس نمی کنیم. فقط 4 درصد عالم از ماده ای است که ما آن را می شناسیم، درحالی که تقریباً حدود ۲۶ درصد عالم، از ماده تاریک است و ۷۰ درصد عالم، انرژی تاریک است، پس ما از بیشتر عالم بی خبر هستیم.

حل معمای انرژی تاریک و ماده تاریک در حال حاضر تبدیل به یکی از فعالیت‌های کیهان شناسان و فیزیک دانان شده است یعنی به شدت به دنبال این هستند که این بخش از خلقت پروردگار را تا حدودی که بشر برایش مقدور است کشف و رمزگشایی کنند.

 عظمت کیهان و جهان آفرینش و فاصله های ستارگان

 در صورت مشکل در مشاهده اینجا را کلیک کنید...

اکنون می خواهیم از خورشید و منظومه شمسی خارج شویم، و به سمت نزدیکترین ستاره به ما یعنی پروکسیما حرکت کنیم. اما اگر بخواهیم مثلا با یک سفینه فضایی مانند آپولو به آنجا برویم، یک میلیون سال دیگر به آن می رسیم! ؛ این تازه اولین ستاره نزدیک ماست! بنابراین از حالا به بعد برای تعیین فاصله ها از سرعت نور استفاده می کنیم: سال نوری یعنی مسافتی که نور در یک سال طی می کند که مسافتی بسیار زیاد است، توجه داشته باشید که نور در یک ثانیه ۳۰۰ هزار کیلومتر راه طی می کند!!!

برای درک بهتر سرعت نور، باید دانست که نور تنها در یک ثانیه می تواند 7.5 بار دور محیط زمین بگردد!! و نیز مسافت حاصل از یک سال نوری، تقریبا برابر 9.46 تریلیون (9،460،000،000،000) کیلومتر است!!

با این حال، حتی با این سرعت انفجاری نیز، ۴ سال و خورده ای طول می کشد تا نور از مکان ما به ستاره پروکسیما (نزدیک ترین ستاره به ما) برسد!

نور برای رسیدن به پررنگ ترین و پر نور ترین ستاره آسمان ما یعنی ستاره شباهنگ یا شعرای یمانی، 8 سال و خورده ای سال نوری در راه است.

حالا اگر نور بخواهد به ستاره قطبی که برای ما نشانگر شمال است سفر کند ۷۰۰ سال نوری باید راه طی کند!

از آن هم عظیم تر، فاصله خورشید ما تا مرکز کهکشان راه شیری است که حدود ۲۷ هزار سال نوری فاصله دارد!

به طور کلی در کهکشان راه شیری حداقل ۲۰۰ میلیارد ستاره موجود می باشد!  

دانشمندان فاصله این سر کهکشان راه شیری تا آن سر کهکشان (یعنی قطر کهکشان راه شیری) را اخیراً ۲۰۰ هزار سال نوری تخمین زده اند! یعنی 200 هزار سال طول می کشد که نور فقط قطر کهکشان را طی کند!!

اما جهان ما مگر محدود به کهکشان راه شیری است؟ اکنون باید از کهکشان خودمان خارج شویم تا عظمت جهان، بیش از پیش مسحورمان کند: فاصله بین کهکشان خودمان تا کهکشان همسایه ما حدود 2.3 میلیون سال نوری است!!!

حالا باید بدانیم که در عالم ۱۰۰ میلیارد کهکشان موجود است و در هر کدام از آنها ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰ و یا ۴۰۰ میلیارد ستاره وجود دارد!!! ... 🤯😱

بس بزرگ خدایی است

آنکه آفریده‌اش هم در وصف نگنجد

همین جاست که قرآن می‌گوید:

فَلَا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ النُّجُومِ ﴿۷۵﴾

وَإِنَّهُ لَقَسَمٌ لَوْ تَعْلَمُونَ عَظِیمٌ ﴿۷۶﴾

سوگند به جایگاه ستارگان

و اگر بدانید بی تردید این سوگندی است بسیار بزرگ!

الَّذِینَ یَذْکُرُونَ اللَّهَ قِیَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَیَتَفَکَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا سُبْحَانَکَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ ﴿۱۹۱﴾

آنان که خداوند را ایستاده و نشسته و به پهلو آرمیده [در همه احوال‏] یاد می کنند، و پیوسته در آفرینش آسمان ها و زمین می اندیشند [و از عمق جان می گویند:] پروردگارا! این [جهان با عظمت] را بیهوده نیافریدی، تو از هر عیب و نقصی منزّه و پاکی؛ پس ما را از عذاب آتش نگاهدار.

هم چنین این نکته نیز جالب است که وقتی مثلا ما اکنون به ستاره قطبی نگاه می کنیم، در حال مشاهده ی نوری هستیم که این ستاره ۷۰۰ سال پیش تولید کرده است و اکنون به زمین رسیده است! یعنی نوری که در زمان سعدی و حافظ در این ستاره تولید شده است، پس از 700 سال طی کردن راه اکنون به زمین رسیده است! بنابراین وقتی ما به آسمان نگاه می کنیم در حال مشاهده نور گذشته ستارگان هستیم.

اکنون نوبت دورترین است، دورترین کهکشان 13.2 میلیارد سال نوری با ما فاصله دارد. یعنی اگر  نور، از هم اکنون شروع به حرکت کند 13.2 میلیارد سال دیگر به آنجا می رسد؛ اما یک نکته دیگر هم وجود دارد اینکه در آن زمان، دیگر آن کهکشان در آن محل نیست، در این 13.2 میلیارد سال به علت انبساط عالم آن کهکشان از آنجا رفته است و اکنون به مکان ۴۶ میلیارد سال نوری از ما رسیده است!!!

وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا لَاعِبِینَ

مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ

و آسمان ها و زمین و آنچه را که میان آن دو است به بازى نیافریده‏ ایم (۳۸) 

آن ها را جز به حق نیافریده‏ ایم اما بیشترشان نمى‏ دانند (۳۹)

این چنین است که مولا علی (که درود خدا بر او باد) می‌فرماید:

التَّفَکُّرُ فی مَلَکوتِ السّماواتِ و الأرضِ عِبادَةُ المُخلِصینَ .

اندیشیدن در ملکوت آسمان ها و زمین، عبادت مخلصان است.

منبع: پرسمان شبکه قرآن  22 مرداد و  8 بهمن  99